Ga naar Onvoltooid deelwoord, Voltooid deelwoord, Lijdende vorm, Toekomende tijd, Oefening

Les 6

Vocabulaire - Getallen 101 - ...

    (ett) hundraett
    [hundra'et]    		 101
    (ett) hundratvå
    [hundra'två:] etc.    		 102
    två hundra 200
    två hundraett etc. 201
    tre hundra etc. 300
    (ett) tusen ['tu:sen] 1.000
    två tusen etc. 2.000
    en miljon [mil'jo:n] 1.000.000
    en miljard [mil'ja:d] 1.000.000.000
    en biljon [bil'jo:n] 1.000.000.000.000
    en biljard [bil'ja:d] 1.000.000.000.000.000
    en triljon [tril'jo:n] 1.000.000.000.000.000.000
    en triljard [tril'jad] 1.000.000.000.000.000.000.000

    Let op: Bij het tellen zeggen we altijd ett, tjugoett, hundraett enz. Echter, als het getal door een zelfstandig naamwoord wordt gevolgd, gebruiken we de en-form.

      en bil - ett fönster = één auto - één raam
      tjugoen bilar - tjugoen fönster = 21 auto's - 21 ramen
      År nittonhundraett = In 1901

    brinna (i) [*brina] branden
    en eld -ar [eld] vuur
    ta (i) [ta:] nemen
    kosta (1) [*kåsta] kosten
    ett brev - [bre:v] brief
    någon(t), några [*nå:gån] iets, enkele
    en gång -er [gåg] keer; maal
    tänka (2) [*tänka] denken
    viktig [*viktig] belangrijk
    person [pe'so:n] persoon
    läsa (2) [*lä:sa] lezen

Het onvoltooid deelwoord

  • Het onvoltooid deelwoord wordt in het Zweeds op een vergelijkbare manier gevormd als in het Nederlands. In het Nederlands wordt -d(e) toegevoegd aan de onbepaalde wijs van het werkwoord (een lopende man - een lopend kind). In het Zweeds wordt bij meerlettergrepige woorden -nde aan de onbepaalde wijs toegevoegd, en bij éénlettergrepige werkwoorden is dat -ende.

      een brandend vuur - en brinnande eld
      een lopende man - en gående man

  • Enkele éénlettergrepige werkwoorden hebben een onregelmatige uitgang. Dat komt, doordat het originele werkwoord langer was.

      • bli - blivande (Het originele ww was bliva en kan tegenwoordig ook nog gebruikt worden)
      ha - havande (Het originele ww was hava)
      ta - tagande (Het originele ww was taga)

    Het voltooid deelwoord

    Het voltooid deelwoord wordt gebruikt in zinnen zoals Ik wordt gezien, Een geïnteresseerde vrouw enz.. In het Zweeds is er - net als in het Nederlands - een andere vorm van het voltooid deelwoord, als het als een bijvoeglijk naamwoord wordt gebruikt. In dit geval wordt het ook verbogen als een bijvoeglijk naamwoord:

    • Bij groep 1-ww komt er een -d bij de stam

        • Älska - Älskad - Jag är älskad - Barnet är älskat. - Vi är älskade.

    • Bij groep 2-ww die een stam hebben die op een stemhebbende medeklinker eindigt, komt een -d, bij de andere wordt -t toegevoegd. In tegenstelling tot het Zweedse voltooid deelwoord dat als werkwoordsvorm wordt gebruikt, en dan altijd op -t eindigt, gaat hierbij wél de kofschip-regel op.

        • Ring|a - Ringd
        Köp|a - Köpt - Sakerna är köpta.

    • Bij onregelmatige werkwoorden wordt meestal -en toegevoegd aan de voltooid-deelwoordstam. Maar voor vele werkwoorden zult u de vorm uit het hoofd moeten leren.
        Werkwoord
        		 Volt. deelwoord
        (als werkw.)
        		 Volt. deelwoord
        (als bijv. naamw.)
        Skriva - Skrivit - Skriven - Brevet är skrivet
        Komma - Kommit - Kommen
        Se - Sett - Sedd - Vi är sedda

    De lijdende vorm

    • De lijdende vorm wordt gebruikt in zinnen zoals Het kind wordt gezien door de vader. Het tegenovergestelde is de bedrijvende vorm, bijv. De vader ziet het kind. In het Zweeds kan de lijdende vorm op twee manieren gevormd worden. De eerste vorm is hetzelfde als in het Nederlands, namelijk bli (worden) + voltooid deelwoord (verbogen als een bijvoeglijk naamwoord):

        De brief wordt geschreven door mij. - Brevet blir skrivet av mig
        De brief werd geschreven door mij. - Brevet blev skrivet av mig.
        De brief is geschreven [geworden] door mij. - Brevet har blivit skrivet av mig.

    • Een gemakkelijker en vaker gebruikte methode om de lijdende vorm aan te geven, is het toevoegen van een -s aan het einde van het werkwoord:

        • De brief wordt geschreven door mij. - Brevet skrivs av mig.
        De brief werd geschreven door mij. - Brevet skrevs av mig.
        De brief is geschreven door mij. - Brevet har skrivits av mig.


    De toekomende tijd

    • In het Zweeds kan de toekomende tijd op twee manieren gevormd worden. De eerste is komma att + infinitive, vergelijkbaar met het Nederlandse zullen. De tweede manier is ska + infinitive, zoals het Nederlandse gaan.

        Jag kommer att hjälpa dig någon gång - Ik zal je een keer helpen.
        Vad ska vi göra idag? - Wat gaan we doen vandaag?

    • Een derde manier om de toekomende tijd te vormen, is tänka + inf. of ämna + inf. Deze vormen worden gebruikt als het Nederlandse van plan zijn om.

        • Jag tänker/ämnar hjälpa dig - Ik ben van plan om je te helpen

    Oefening - Vertaal de volgende zinnen in het Zweeds

      1 - Het is erg belangrijk om liefgehad te worden.
      2 - Wiens boek wordt het meeste gelezen?
      3 - Dit boek zal in de volgende zomer geschreven worden.
      4 - Wat ga je doen in de volgende lente?

    Hoe zeg je deze jaren in het Zweeds?

      1 - 1765
      2 - 1997
      3 - 1588
      4 - 1173
      5 - 1021

    Terug naar het lesmenu, of Naar boven , of Ga naar les 7

    Any opinions, comments, corrections are welcome to this address:

    Last updated the 27th of March

    Copyright Björn Engdahl 2008