Przejdź do Imiesłów czasu teraźniejszego, Imiesłów czasu przeszłego, Strona bierna, Przyszłość, Ćwiczenia

Lekcja 6

SÅ‚ownictwo - Liczebniki 101 - ...

    (ett) hundraett
    [hundra'et]    		 101
    (ett) hundratvå
    [hundra'två:] itd.    		 102
    två hundra 200
    två hundraett itd. 201
    tre hundra itd. 300
    (ett) tusen ['tu:sen] 1.000
    två tusen itd. 2.000
    en miljon [mil'jo:n] 1.000.000
    en miljard [mil'ja:d] 1.000.000.000
    en biljon [bil'jo:n] 1.000.000.000.000
    en biljard [bil'ja:d] 1.000.000.000.000.000
    en triljon [tril'jo:n] 1.000.000.000.000.000.000
    en triljard [tril'jad] 1.000.000.000.000.000.000.000

    Uwaga: Podczas liczenia zawsze mówimy ett, tjogoett, hundraett itd. Ale jeśli liczba występuje jako rzeczownik, używamy rodzajnika en.

      en bil - ett fönster = jeden samochód - jedno okno
      tjogoen bilar - tjugoen fönster = 21 samochodów – 21 okien
      Ã…r nittonhundraett = W 1901 roku

    brinna (i) [*brina] płonąć, palić się
    en eld -ar [eld] ogień
    ta (i) [ta:] brać, wziąć
    kosta (1) [*kåsta] kosztować
    ett brev - [bre:v] list
    någon(t), några [*nå:gån] jakieś, trochę
    en gång -er [gåg] raz
    tänka (2) [*tänka] myśleć, sądzić
    viktig [*viktig] ważny
    person [pe'so:n] osoba
    läsa (2) [*lä:sa] czytać

Imiesłów czasu teraźniejszego

  • Imiesłów czasu teraźniejszego w jÄ™zyku polskim tworzy siÄ™ przez zakoÅ„czenie czasownika koÅ„cówkÄ… -Ä…cy /-Ä…ca /-Ä…ce (lub jej odmianÄ…) w zależnoÅ›ci od osoby (np. spacerujÄ…cy mężczyzna). W szwedzkim nie jest to takie skomplikowane. Dodaje siÄ™ koÅ„cówkÄ™ -nde do bezokolicznika w przypadku czasowników wielosylabowych i -ende w przypadku czasowników jednosylabowych.

      płonący ogień - en brinnande eld
      idący człowiek - en gĺende man

  • Kilka jednosylabowych otrzymuje trochÄ™ nieregularnÄ… koÅ„cówkÄ™. Dzieje siÄ™ tak, ponieważ oryginalny czasownik jest dÅ‚uższy.

      • bli - blivande (Oryginalny czasownik brzmi bliva i dzisiaj także może być używany)
      ha - havande (Oryginalny czasownik brzmi hava)
      ta - tagande (Oryginalny czasownik brzmi taga)

  • Zauważ, że szwedzki imiesłów czasu teraźniejszego, choć jest podobny do angielskiego (koÅ„cówka -nde zamiast -ing) nie może być używany tak samo jak w angielskim I am helping you lub He is eating. W takich przypadkach używamy czasu teraźniejszego zamiast imiesÅ‚owu

      • Pomagam ci (w tej chwili) - Jag hjälper dig.
      On je jedzenie (w tej chwili) - Han äter mat.

Imiesłów czasu teraźniejszego

Imiesłów czasu przeszłego jest używany we frazach takich jak jestem widziany, zainteresowana kobieta itp. W polskim tworzy się go na ogół zakończając czasownik końcówką -na / -na / -ne lub jej odmianą. Wówczas czasownik odmienia się jak przymiotnik. W szwedzkim jest podobnie. Imiesłów także odmienia się jak przymiotnik:

  • W grupie 1 dodaje siÄ™ -d do tematu czasownika

      • Älska - Älskad - Jag är älskad - Barnet är älskat. - Vi är älskade.

  • W grupie 2 do czasowników koÅ„czÄ…cych siÄ™ na dźwiÄ™czna spółgÅ‚oskÄ™ także dodaje siÄ™ -d do pozostaÅ‚ych dodaje siÄ™ -t.

      • Ring|a - Ringd
      Köp|a - Köpt - Sakerna är köpta.

  • W nieregularnych wielosylabowych czasownikach dodaje siÄ™ -en do tematu supinum. Jednak dla wielu czasowników trzeba po prostu zapamiÄ™tać odpowiedniÄ… formÄ™.
      Czasownik
      		 Supinum
      		 Imiesłów czasu przeszłego
      Skriva - Skrivit - Skriven - Brevet är skrivet
      Komma - Kommit - Kommen
      Se - Sett - Sedd - Vi är sedda

Strona bierna

  • Strony biernej używa siÄ™ w zdaniach takich jak Dziecko jest widziane przez tatÄ™. Jej przeciwieÅ„stwem jest strona czynna, która brzmi w tym wypadku Tata widzi dziecko. W szwedzkim stronÄ™ biernÄ… tworzy siÄ™ na dwa sposoby – albo konstrukcji czasownik bli + imiesłów czasu przeszÅ‚ego (odmieniany jak przymiotnik):

      List jest pisany przeze mnie - Brevet blir skrivet av mig
      List został napisany przeze mnie - Brevet blev skrivet av mig.
      List był pisany przeze mnie - Brevet har blivit skrivet av mig.

  • ProstszÄ… i częściej używanÄ… metodÄ… wyrażania strony biernej jest dodanie s do koÅ„ca głównego czasownika:

      • List jest pisany przeze mnie - Brevet skrivs av mig.
      List został napisany przeze mnie - Brevet skrevs av mig.
      List był pisany przeze mnie - Brevet har skrivits av mig.


Wyrażanie przyszłości

  • W szwedzkim sÄ… dwie metody wyrażania przyszÅ‚oÅ›ci. Pierwsza to komma att + bezokolicznik, która jest jak angielskie will. czyli dotyczy czynnoÅ›ci na ogół niezaplanowanych, druga to ska + bezokolicznik, która jest jak angielskie to be going to + bezokolicznik, czyli dotyczy czynnoÅ›ci zaplanowanych.

      Jag kommer att hjälpa dig någon gång - Pomogę ci pewnego razu
      Vad ska vi göra idag? - Co będziemy robić jutro

  • Jest też trzecia metoda wyrażania przyszÅ‚oÅ›ci, którÄ… tworzy siÄ™ przez tänka bezokolicznik lub przez ämna + bezokolicznik. Te metody sÄ… jak polskie zamierzać

      • Jag tänker/ämnar hjälpa dig - Zamierzam pomóc ci.

Ćwiczenia - Przetłumacz następujące zdania na język szwedzki

    1 - Być kochanym to bardzo ważne.
    2 - Czyja książka jest czytana najwięcej?
    3 - Ta książka będzie napisana następnego lata.
    4 - Co będziesz robić następnej wiosny?

Jak powiedzieć te daty po szwedzku?

    1 - 1765
    2 - 1997
    3 - 1588
    4 - 1173
    5 - 1021

Powrót do spisu treści, lub Na górę strony , lub Idź do lekcji 7

Any opinions, comments, corrections are welcome to this address:

Last updated the 27th of March

Copyright Björn Engdahl 2008