Les 5

Vocabulaire

mer(a) ['me:r(a)]	meer
mest [mest]	meest(e)
än [än]	dan
lika...som [li:ka] [såm]	even...als
för...sedan [fö:r] [sen]	geleden
om [åm]	over (tijd)
i [i:]	[gedurende] (tijd)
under ['under]	gedurende
innan [*inan]	voor (tijd)
ett år - [å:r]	jaar
en väg -ar [vä:g]	weg

Bijvoeglijke naamwoorden - Vergelijkingen

In het Nederlands wordt -er , resp. -st toegevoegd. Bijv. hoog, hoger, hoogst (om de uitspraak te bewaren wordt vaak een klinker weggehaald of een medeklinker verdubbeld in de vergrotende trap. In het Zweeds wordt -are en -ast toegevoegd waar dat mogelijk is. In langere woorden wordt mer en mest toegevoegd aan de basisvorm van het bijvoeglijke naamwoord, net zoals in het Engels more en most.

• De vergrotende en overtreffende trap van kort worden dus:

kort- kortare - kortast

• Het bijvoeglijk naamwoord intressant (=interessant) wordt verbogen met mer en mest:

intressant - mer intressant - mest intressant

• Bijvoeglijke naamwoorden die op een onbeklemtoonde -en, -er of -el eindigen, verliezen de e (vgl. met het bepaalde lidwoord).

vacker - vackrare - vackrast
trogen - trognare - trognast (=trouw)

• Sommige bijvoeglijke naamwoorden zijn onregelmatig en sommige krijgen een umlaut:

liten - mindre - minst
dålig - sämre - sämst
bra - bättre - bäst
stor - större - störst
lång - längre - längst
hög - högre - högst
mycket - mer(a) - mest

• Als u de beste auto wilt zeggen, moet u het bijvoeglijk naamwoord verbuigen en hier wordt de zwakke verbuiging gebruikt. Regelmatige bijvoeglijke naamwoorden krijgen -e, , onregelmatige krijgen -a. Bijvoeglijke naamwoorden in de vergrotende trap worden nooit verbogen.

den korta bilen
den kortare bilen
den kortaste bilen

den vackra bilen
den vackrare bilen
den vackraste bilen

den dåliga bilen
den sämre bilen
den sämsta bilen

• Liten wordt lilla als het zwak verbogen wordt.

ett litet barn
det lilla barnet

• De uitdrukking even...als is lika...som in het Zweeds

Mitt hus är lika stort som ditt. - Mijn huis is even groot als het jouwe.

Werkwoorden - De onvoltooid verleden tijd (o.v.t.) en de voltooid tegenwoordige tijd (v.t.t.)

In het gebruik van de o.v.t. en v.t.t. lijkt het Zweeds meer op het Engels dan op het Nederlands. In het Nederlands wordt de v.t.t. veel vaker gebruikt dan in het Zweeds. Wij zeggen bijvoorbeeld Ik heb je gisteren gezien (v.t.t.). In het Zweeds en het Engels moet men echter zeggen Ik zag je gisteren (o.v.t.).

De voltooid tegenwoordige tijd bestaat uit de tegenwoordige tijd van het hulpwerkwoord ha (hebben) en het voltooid deelwoord van het hoofdwerkwoord. De voltooid verleden tijd (v.v.t.) wordt - net als in het Nederlands - gevormd door de verleden tijd van ha te combineren met het voltooid deelwoord van het hoofdwerkwoord. In het Zweeds wordt zijn (vara) nooit als hulpwerkwoord in de v.t.t. en v.v.t. gebruikt, dit in tegenstelling tot in het Nederlands. De onvoltooid verleden tijd wordt gevormd door het toevoegen van een achtervoegsel aan de werkwoordsstam.

Groep 1+2:

• In de o.v.t. wordt -de toegevoegd aan de stam, behalve als die op een onbeklemtoonde medeklinker (f, k, p, s, t enz.) eindigt. Dan voegt u -te toe (vgl. de Nederlandse kofschip-regel
).

• Het voltooid deelwoord wordt gevormd door -t aan de stam toe te voegen. Hier gaat de kofschip-regel dus niet op!

Onregelmatige werkwoorden:

• Er zijn geen regels te geven voor de verbuiging van de onregelmatige werkwoorden. Echter - net als in het Nederlands - krijgen de meeste werkwoorden in de o.v.t. geen achtervoegsel. In plaats daarvan verandert de klinker in de stam. Bij het voltooid deelwoord wordt bij de meeste onregelmatige werkwoorden weer de stamklinker veranderd, en er wordt -it of -at toegevoegd.

Voorbeeld:

Werkwoord:	Stam:	o.v.t.:	voltooid deelw.:	v.t.t.:	v.v.t.:
tala (1)	tala-	talade	talat	har talat	hade talat
ringa (2)	ring-	ringde	ringt	har ringt	hade ringt
köpa (2)	köp-	köpte	köpt	har köpt	hade köpt
vara (o)	var-	var	varit	har varit	hade varit
springa (o) (=to run)	spring-	sprang	sprungit	har sprungit	hade sprungit
komma (o)	komm-	kom	kommit	har kommit	hade kommit
ha (o)	ha-	hade	haft	har haft	hade haft
göra (o)	gör-	gjorde	gjort	har gjort	hade gjort
bli (o)	bli-	blev	blivit	har blivit	hade blivit
äta (o)	ät-	åt	ätit	har ätit	hade ätit
se (o)	se-	såg	sett	har sett	hade sett

Kijkt u eens naar mijn lijst met onregelmatige Zweedse werkwoorden.

Oefening - Vertaal de volgende zinnen in het Zweeds

1 - Ik was tien jaar geleden in Zweden.
2 - Hoeveel jaar ben je hier geweest?
3 - Wat deed je voordat je hierheen kwam?
4 - Ik had de tien grootste auto's gekocht voordat ze me zagen.
5 - Hij rende de kortste weg naar de betere van de twee restaurants.

Klik hier voor de antwoorden

Terug naar het lesmenu, of Naar boven , of Ga naar les 6